Du lịch Việt Nam vượt khó để bước vào giai đoạn phát triển mới

Trên đây là những con số ngắn gọn, nhưng ẩn chứa đằng sau nhiều dấu ấn của một năm vượt khó, vươn lên mạnh mẽ. Đến tháng 6/2015, số lượng khách du lịch quốc tế đã giảm 11,3% so với cùng kỳ năm 2014, sau chuỗi 13 tháng giảm liên tục do tác động từ một số thị trường trọng điểm. Từ cuối năm 2014, sau 6 tháng suy giảm lượng khách du lịch quốc tế, các cấp Lãnh đạo, ngành Du lịch và cả xã hội đã tập trung vào các vấn đề chung của ngành Du lịch, cả về môi trường vĩ mô, các vấn đề liên Bộ, ngành và vấn đề nội tại của ngành.

Cơ hội phát triển thực sự cho ngành Du lịch bắt đầu được mở ra từ thời điểm khó khăn này. Tháng 12/2014, Chính phủ ra Nghị quyết 92/NQ-CP về một số giải pháp đẩy mạnh phát triển du lịch Việt Nam trong thời kỳ mới. Tháng 6/2015, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị quyết số 39/NQ-CP và Nghị quyết số 46/NQ-CP miễn thị thực cho công dân các nước Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Italia và Belarus; Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 14/CT-TTg, ngày 02/7/2015 về tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, khắc phục yếu kém, thúc đẩy phát triển du lịch. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành các kế hoạch hành động để nhanh chóng triển khai các chính sách và chỉ đạo quan trọng nêu trên. Ngành Du lịch đã chủ động triển khai các hoạt động một cách nhanh chóng và quyết liệt cùng sự tham gia, phối hợp của các Bộ, ban, ngành liên quan.

Những nỗ lực nêu trên đã đem lại kết quả tích cực. Từ tháng 7/2015, khách du lịch quốc tế đã tăng trưởng liên tục với tốc độ cao. Kết thúc năm 2015, số lượng khách du lịch từ một số thị trường tăng cao, tiêu biểu là từ thị trường Đông Bắc Á (Hàn Quốc tăng 31,3%, Đài Loan tăng 12,8%, Nhật Bản tăng 3,6%). Số lượng khách du lịch Trung Quốc đến cuối năm 2015 chỉ còn giảm 8,5% so với tổng mức giảm 28,3% trong 6 tháng đầu năm do tăng trưởng mạnh trong những tháng cuối năm. Đáng lưu ý, số lượng khách du lịch từ các nước Tây Âu được miễn thị thực nhập cảnh từ tháng 7/2015 tăng trưởng đáng kể: Italia (11%), Tây Ban Nha (10%), Đức (5%). Nếu tính riêng mức tăng trưởng trong 6 tháng cuối năm từ khi miễn thị thực nhập cảnh, số lượng khách từ Italia tăng 16%, Tây Ban Nha tăng 11%, Đức tăng 9%, Anh tăng 16% và Pháp tăng 4%. Số lượng khách du lịch từ Nga năm 2015 chỉ cỏn giảm 7,1% so với tổng mức giảm 13% trong 6 tháng đầu năm. Trong thời điểm du lịch quốc tế gặp khó khăn, sự phát triển của thị trường khách du lịch nội địa đã trở thành chỗ dựa quan trọng cho các doanh nghiệp du lịch. Với việc thúc đẩy triển khai chương trình “Người Việt Nam ưu tiên du lịch Việt Nam” và các chương trình truyền thông rộng rãi trong nước, thói quen và văn hóa đi du lịch trong nước đã được hình thành.

Một niềm vui, niềm tự hào nữa cho những người làm du lịch nói riêng và đối với đất nước nói chung là sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch cao cấp, tạo cơ sở cho việc đón khách du lịch nghỉ dưỡng chi tiêu cao, lưu trú dài ngày từ các thị trường trọng điểm. Đến tháng 01/2016, cả nước đã có 18.850 cơ sở lưu trú với 360.000 buồng, trong đó có 94 khách sạn 5 sao với 24.966 buồng, 220 khách sạn 4 sao với 28.355 buồng, 442 khách sạn 3 sao với 30.830 buồng. Nhiều khu nghỉ dưỡng cao cấp tại miền Trung, đảo Phú Quốc, Quảng Ninh… đã đi vào hoạt động. Các tập đoàn quản lý khách sạn hàng đầu thế giới như Accord, IHG, Mariot, Movenpick, Park Hyatt, Starwood, Hilton, Victoria… đã hiện diện tại Việt Nam. Nhiều dự án đầu tư có quy mô lớn của các nhà đầu tư chiến lược vào lĩnh vực du lịch như VinGroup, SunGroup, FLC, Tuần Châu, Mường Thanh,… được đưa vào hoạt động góp phần hình thành hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch hiện đại và cao cấp tại nhiều địa phương như: chuỗi khách sạn Vinpearl Nha Trang (3000 phòng), Vinpearl Phú Quốc (1.500 phòng), hệt thống cáp treo và biệt thự nghỉ dưỡng cao cấp tại Đà Nẵng, cảng du lịch quốc tế Tuần Châu, hệ thống 35 khách sạn Mường Thanh tại 23 tỉnh/thành trên cả nước với 6.700 phòng. Sự hình thành các khu du lịch lớn như ở Phú Quốc, Đà Nẵng, Nha Trang tạo động lực cho sự phát triển du lịch của một địa phương, của một vùng nói riêng và của cả nước nói chung, góp phần tăng trưởng số lượng lớn khách du lịch quốc tế đến Việt Nam.

Trong năm qua, công tác liên kết, phát triển sản phẩm du lịch theo chuyên đề và vùng lãnh thổ được chú trọng. Các hoạt động trong khuôn khổ Năm Du lịch Quốc gia 2015 – Thanh Hóa đã tạo bước đột phá cho du lịch Thanh Hóa và đẩy mạnh tính liên kết vùng được đẩy mạnh, ngày càng phát huy hiệu quả, tiêu biểu là liên kết vùng Tây Bắc mở rộng, liên kết 03 tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng – Thừa Thiên-Huế, Cần Thơ – Kiên      Giang – An Giang, Lâm Đồng – Thành phố Hồ Chí Minh – Bình Thuận, Hà Nội – Quảng Ninh – Ninh Bình…

Một số điểm đến nổi bật đã xác lập được thương hiệu đối với thị trường quốc tế, tiêu biểu là Hạ Long, Hội An, Nha Trang, Đà Nẵng, Sa Pa, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh. Một số điểm đến du lịch ngày càng được biết đến nhiều hơn như Quần thể danh thắng Tràng An, Đồng bằng sông Cửa Long, Hà Giang, Phú Quốc… Ngoài ra, các nhóm sản phẩm du lịch chuyên đề đã hình thành như du lịch golf, du lịch đám cưới và tuần trăng mật, du lịch khám phá, mạo hiểm, du lịch đường sông, du lịch tàu biển, du lịch MICE. Công tác quy hoạch vùng du lịch và khu du lịch quốc gia được đẩy mạnh theo định hướng Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

Ngày càng có nhiều niềm vui đến trong mùa xuân mới 2016 khi nhiều điểm đến và thương hiệu của du lịch Việt Nam được các tạp chí và các tổ chức quốc tế uy tín bình chọn và trao tặng những danh hiệu cao quý, tiêu biểu và Việt Nam được tạp chí Telegraph bình chọn là một trong 20 điểm đến đáng đi du lịch nhất thế giới năm 2015; vịnh Hạ Long và hang Sơn Đòong được Tạp chí Global Grasshopper bình chọn trong nhóm 10 địa danh đẹp ấn tượng nhất hành tinh; khu nghỉ dưỡng InterContinental Danang Sun Peninsula Resort tiếp tục nhận giải Khu nghỉ dưỡng sang trọng nhất thế giới 2015 của World Travel Awards.

Để các sản phẩm du lịch được thị trường đón nhận, công tác xúc tiến quảng bá du lịch được tăng cường mạnh mẽ và đổi mới cả về nội dung và hình thức. Ngoài các phương thức truyền thống như tham gia hội chợ, đón các đoàn FAM/Press, tổ chức phát động thị trường tại nước ngoài, việc ứng dụng marketing điện tử được đẩy mạnh. Sự liên kết, phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị trong việc tổ chức các chương trình, hoạt động xúc tiến quảng bá ngày càng chặt chẽ. Thông qua Hội đồng Tư vấn Du lịch Việt Nam, các mô hình hợp tác công – tư trong xúc tiến quảng bá du lịch được đẩy mạnh và đã phát huy hiệu quả thực tiễn.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những vấn đề những người làm du lịch phải tiếp trăn trở, suy nghĩ để hành động. Công tác quản lý điểm đến du lịch chưa thực sự bền vững; hoạt động quảng bá xúc tiến còn hạn chế về quy mô và tính chuyên nghiệp; nguồn nhân lực du lịch còn hạn chế về số lượng và chất lượng, công tác kiểm tra, kiểm soát chất lượng và các hoạt động chưa được thực hiện chặt chẽ, thường xuyên; công tác thống kê, dự báo, định hướng hoạt động của ngành còn chưa thực sự bài bản, chuyên nghiệp. Trên hết, vấn đề làm sao để ngành Du lịch Việt Nam đuổi kịp các quốc gia có ngành Du lịch phát triển trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Singapore còn đó, đòi hỏi sự nỗ lực liên tục và mạnh mẽ của ngành Du lịch nói riêng và cả nước nói chung.

Những kết quả đạt được năm 2015 là tiền đề quan trọng cho ngành Du lịch để có thể hướng đến một giai đoạn phát triển mới mạnh mẽ hơn, chất lượng hơn, bài bản và chuyên nghiệp hơn. Năm 2016, Du lịch Việt Nam phấn đấu đón 8,5 triệu lượt khách quốc tế, phục vụ 60 triệu lượt khách du lịch nội địa, tổng thu từ du lịch đạt 370 nghìn tỷ đồng. Chúng tôi xác định tăng cường hoạt động quản lý nhà nước là trọng tâm hoạt động của ngành trong năm 2016 để tạo nền tảng phát triển bền vững cho giai đoạn sắp tới, trong đó có các nhiệm vụ cụ thể như hoàn thiện dự thảo Luật Du lịch (sửa đổi) báo cáo Chính phủ trình Quốc hội; tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết 92/NQ-CP và Chỉ thị số 14/CT-TTg; tăng cường quản lý nhà nước trên các lĩnh vực chuyên ngành; tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện Chiến lược và Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Đồng thời, Du lịch Việt Nam sẽ chủ động tăng cường hội nhập quốc tế trong bối cảnh Cộng đồng kinh tế ASEAN đã được thành lập, Việt Nam đã gia nhập Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP); đẩy mạnh thu hút đầu tư phát triển hạ tầng và cơ sở dịch vụ của ngành, nhất là các nhà đầu tư chiến lược, tại các địa bàn du lịch trọng điểm; tổ chức và tham gia các hoạt động, sự kiện lớn; đẩy mạnh hơn nữa hoạt động liên kết phát triển du lịch và nâng cao tính chuyên nghiệp và đồng bộ trong các hoạt động.

Nhân dịp năm mới Bính Thân 2016, tôi xin gửi tới Ban Biên tập và bạn đọc Báo Du lịch cùng gia đình những lời chúc tốt đẹp nhất. Chúc Báo Du lịch tiếp tục phát triển mạnh mẽ, là diễn đàn chia sẻ thông tin tin cậy, hấp dẫn, là người bạn đồng hành của những người làm du lịch và du khách trên mọi nẻo đường.

Qua Báo Du lịch, tôi xin gửi lời cảm ơn cùng những lời chúc tốt đẹp nhất tới tất cả những người làm du lịch, chúc các bạn và gia đình hạnh phúc, thành đạt cùng ngành Du lịch Việt Nam liên tục phát triển, vươn lên tầm cao mới.

Chúc Xuân mới thắng lợi mới!

Nguyễn Văn Tuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch